برج طغرل؛ جاذبه‌ای استثنایی در تهران و شهر ری هنگام بررسی جاذبه‌های تهران و شهر ری، برج طغرل به عنوان یکی از نمادهای تاریخی به ذهن متبادر می‌شود. بازدید از این برج زیبا تجربه‌ای خاطره‌انگیز است که برای همیشه در یادها می‌ماند. اگر روزی به شهر ری سفر کردید، حتماً این برج را مشاهده کنید. برای آشنایی بیشتر با این اثر تاریخی، به سایت گردشگری اینجاتریپ مراجعه کنید. برای سفر به تهران شما با اینجا تریپ برنامه ریزی کن تا آشنایی بیشتر با برج طغرل تهران نهایت لذت را ببری! با برج طغرل در کجا واقع شده است؟، روش‌های دسترسی به برج طغرل، برج طغرل: طراحی و ویژگی‌های ظاهری آن، هدف برج طغرل چیست؟، کبوترها در برج طغرل، ... بیشتر آشنا شوید.
برج طغرل در قلب شهر ری و نزدیک درب شرقی آرامگاه شیخ صدوق (ابن بابویه) و در خیابان شهید تقی‌پور قرار دارد. این سازه قدیمی با ارتفاع مناسبی که دارد، به‌وضوح از خیابان‌های مجاور قابل مشاهده است. بنابراین اگر روزی تصمیم به بازدید از این بنای تاریخی بگیرید، پیدا کردن آن کار دشواری نخواهد بود.
برای دسترسی به برج طغرل، می‌توانید از وسایل حمل و نقل عمومی مانند تاکسی، اتوبوس و مترو استفاده کنید یا با خودرو شخصی به آنجا بروید. اگر به تاکسی‌ها علاقه دارید، ابتدا باید به میدان اصلی شهر ری بروید و سپس با استفاده از تاکسی‌های خطی به ورودی اصلی آستان شیخ صدوق (ابن بابویه) برسانید. پس از ورود به خیابان شهید تقی‌پور، مسافت چندانی تا در ورودی شمالی برج طغرل نخواهید داشت. گزینه دیگر استفاده از مترو و اتوبوس است. هرچند در نزدیکی برج ایستگاه مترو وجود ندارد، شما می‌توانید از ایستگاه متروی شهر ری در خط یک سوار شوید و با اتوبوس‌های رفت‌وآمد به دولت‌آباد، خود را به خیابان مقابل ابن بابویه برسانید. اگر تصمیم به استفاده از خودروی شخصی دارید، می‌توانید از طریق اتوبان امام علی وارد شهر ری شوید. همچنین اگر از سمت اتوبان نواب حرکت می‌کنید، می‌توانید به اتوبان آزادگان شرق و سپس به اتوبان شهید رجایی جنوب رفته و وارد اتوبان شهید آوینی شوید. در ادامه، از خروجی خیابان شهید غیوری خارج شده و به سوی میدان بسیج مستضعفین و خیابان ابن بابویه حرکت کنید. در صورت داشتن سوالات بیشتر، می‌توانید با شماره ۳۳۷۴۶۴۰۳ تماس بگیرید و از نگهبانی برج طغرل راهنمایی بگیرید.
هر چیزی به طور ناگهانی اتفاق می‌افتد. روزی خود را در مقابل برج طغرل می‌یابید و احساسی عجیب به سراغتان می‌آید، گویی که حافظه‌تان هر گونه یادآوری از چگونگی رسیدن به این مکان را فراموش کرده است. نگاهی به بلندی‌های برج می‌اندازید و به آرامی به سمت پایین دیوارهای آجری آن حرکت می‌کنید. فرم ظاهری برج واقعاً جذاب و یکتاست. این ساختمان استوانه‌ای و توخالی، با مساحتی که بیش از ۴۸ متر مربع است و ارتفاعی در حدود ۲۰ متر (بدون در نظر گرفتن گنبد خراب‌شده‌اش)، از درون به شکل دایره و از بیرون به صورتی شبیه ستاره‌ای با ۲۴ پر دیده می‌شود. در قسمت بالای برج، تزئینات زیبایی وجود دارد که به سبک معماری دوره سلجوقیان تعلق دارد. درب‌های شمالی و جنوبی برج درست مقابل درب‌های شمال و جنوبی محوطه قرار دارند به طوری که این چهار درب در یک راستا و به صورت موازی واقع شده‌اند. بر فراز درب جنوبی، کتیبه‌ای سنگی نصب شده که به تاریخ و نحوه ساخت این برج معروف اشاره دارد. دیواره‌های برج شامل سه لایه مجزا با فاصله از یکدیگر است. در قسمت پایینی درب جنوبی، روزنه‌هایی وجود دارد که به عنوان هواکش عمل کرده و جریان هوا را در بین جداره‌های دیوار برقرار می‌سازد، این ویژگی مانع از تجمع رطوبت و تخریب خشت‌ها و آجرها می‌شود. یکی از دلایل حفظ سلامت این بنا، همین هواکش‌ها یا اصطلاحاً «گربه رو»ها هستند که از جاذبه‌های معماری آن زمان به حساب می‌آیند. به آرامی دور تا دور برج گردش می‌کنید و نظر شما به درب چوبی در ارتفاع حدود هفت متری از زمین جلب می‌شود که دسترسی به آن جز با یک نردبان یا طناب ممکن نیست. این درب به یک پلکان مارپیچی کوچک راه می‌برد که به بام برج منتهی می‌شود. همچنین در دیواره، پنجره‌های کوچکی برای نور و تهویه وجود دارد که در قسمت بالایی در قابل مشاهده هستند. در گذشته، از این راه به بام می‌رفته و آتش روشنی بر بالای آن ایجاد می‌کردند. اگر خواهان سفری خیالی به تاریخ پرفراز و نشیب این برج زیبا هستید، می‌توانید به سخنان دلنشین راهنمای توانمندی که در این مکان حضور دارد، گوش بسپارید. او به زیبایی داستان‌های این مکان تاریخی را برایتان تعریف می‌کند. در متون تاریخی، بالای برج به عنوان محلی برای دیده‌بانی و روشن کردن آتش ذکر شده، اما به نظر می‌رسد که در گذشته، مکان‌هایی مانند دژ رشکان به عنوان نقاط نگهبانی استفاده می‌شدند و هدف ساخت این برج بیشتر جنبه علمی داشته است. دیواره بالای برج به قدری پهن است که به سادگی می‌توان روی آن اتومبیلی را به گردش درآورد. دو ناودان سنگی در بالای دیواره وجود دارد که آب باران و برف را به سمت پایین هدایت می‌کند. سطح داخلی برج هموار بوده و در وسط آن گودی شبیه کاسه‌ای وجود دارد که به یک سوراخ آبریز متصل می‌شود. در زمان بارش، آب باران و برف به کف برج می‌ریزد و پس از شستشوی فضله‌های کبوترانی که در حفره‌های دیواره‌ی داخلی سکنی گزیده‌اند، به کانال آب زیرزمینی متصل می‌شود و در نهایت به باغ و فضای سبز اطراف منتقل می‌شود. این آب حاوی کود حیوانی بوده و به طرز قابل توجهی برای رشد گیاهان مفید است.
برای تجربه‌ای به‌یادماندنی در ایران، تورهای لحظه آخری با بهترین قیمت را از دست ندهید!
همین امروز در سایت اینجا تریپ عضو شوید و از بالاترین تخفیفات تورهای ایران بهره‌مند شوید.
شاید شما هم برای بازدید از این памят تاریخی بارها به ساعت خود نگاهی انداخته و برنامه‌ای برای سفر خود تنظیم کرده‌اید. جالب است بدانید که بنایی که در مقابل شما قرار دارد، یک ساعت آفتابی است که با رعایت دقیق‌ترین اصول مهندسی و بر اساس دانش ساخت رصدخانه‌های قدیمی ساخته شده است. در گذشته، این ساعت برای تعیین زمان روز استفاده می‌شد. با گردش زمین و تغییر زاویه تابش نور خورشید، یکی از تاج‌های بیرونی برج در هر ساعت از روز به سمت خورشید می‌چرخد و زمان دقیق حتی دقایق را نمایش می‌دهد. بنابراین، پیشنهاد می‌شود بدون وقفه ساعت خود را با زمان برج هماهنگ کنید. در دوران قدیم، هنگامی که مسافران از اسب و کالسکه برای سفرهای بین‌شهری خود استفاده می‌کردند، شهر ری در مسیر جاده ابریشم واقع شده بود. بازرگانانی که به دلایل مختلف به این جاده می‌رفتند و مسافران از سمت خراسان به ری در حرکت بودند، همگی به وسیله برج طغرل به مقصد خود هدایت می‌شدند. در آن زمان، در قسمت بالای برج که به شکل گنبدی طراحی شده بود، آتشی بزرگ روشن می‌کردند که از راه‌های دور قابل مشاهده بود و به مسافران کمک می‌کرد. دیواره‌های صاف این بنا با سوراخ‌های منظم به گونه‌ای طراحی شده‌اند که موجب پژواک صدا می‌شوند. اگر شما در وسط برج بایستید و به آرامی صحبت کنید، صدای شما چند برابر بازتاب می‌شود و دوباره به گوش خودتان می‌رسد. این تجربه شنیداری جذاب را امیدوارم به زودی در برج طغرل احساس کنید.
دیواره‌های داخلی برج طغرل به خاطر حفره‌های منظم و متعدد خود، محلی مناسب برای لانه‌سازی کبوتران شده است. وجود این پرندگان زیبا و صدای بال زدن و آواز بغبغوی آن‌ها، حس تازگی و حیات را به این بنای تاریخی می‌بخشد. جای خوشحالی است که با گذشت قرن‌ها، این برج همچنان پابرجا مانده و زندگی در گوشه و کنار آن ادامه دارد. صدای پرواز کبوتران در زیر آسمان آبی بالای برج، بسیار دلنشین و آرام‌بخش است. به شما توصیه می‌کنم که حتماً این صدا را در این فضا به تجربه خود اضافه کنید.
پس از اتمام بازدید از برج طغرل، با زیبایی‌های بیشتری در محوطه کوچک آن آشنا خواهید شد. این برج در میان باغ و فضای سرسبز و دلربایی قرار دارد که خود به تنهایی جذابیت خاصی دارد. این محیط دلنشین، دو درب چوبی قدیمی را در شمال و جنوب باغ نشان می‌دهد که راه رفت‌وآمد بازدیدکنندگان به آنجاست. این درب‌ها هرکدام با نوارهای زینتی و کوبه‌های خاص مردانه و زنانه، یادگاری از دوران باستان است. صدای کوبه زنانه نرم و ملایم و صدای کوبه مردانه کمی بم‌تر و پرقدرت‌تر است. تنها شنیدن این صداها می‌تواند شما را به اعماق تاریخ برده و از مشغله‌های زندگی مدرن دور کند. به وضوح می‌توان تفاوت این صداها را با زنگ تلفن‌های امروزی حس کرد و این احساس خود عاملی برای جذب به فضاهای تاریخی است. در مقابل درب شمالی برج، حوضی پرآب با ماهی‌های کوچک قرمز در حال شنا دیده می‌شود. راهنمایی که به ارائه اطلاعات تاریخی و ویژگی‌های برج می‌پردازد، در جذب و دلگرمی بازدیدکنندگان نقش موثری دارد و همچنین می‌تواند عکس‌های زیبایی از شما بگیرد و در پاسخگویی به سوالات‌تان آماده باشد. در سمت دوم، طاق نصرت آجری به زیبایی نمایان است و در کنار آن یک آب‌سردکن برای تامین آب نوشیدنی قرار دارد. سمت راست برج، سنگواره‌ای بزرگ وجود دارد که اطلاعاتی درباره برج طغرل به صورت فلزی بر روی آن نصب شده است. در سراسر محوطه، نیمکت‌هایی برای نشستن و استراحت فراهم شده است. دکه بلیط‌فروشی در ورودی شمالی و قیمت بلیط به وضوح روی آن قابل مشاهده است. ورود وسایلی همچون دوچرخه به محوطه ممنوع است و در تابلویی به بازدیدکنندگان توصیه شده که از همراه داشتن غذا خودداری کنند. در شمال برج، به آرامگاه شاعر معاصر، استاد سیدمحمد محیط طباطبایی برمی‌خوریم که یادبود برنزی او نیز در آنجا قرار دارد و جلوه‌ای خاص به این فضا می‌بخشد.
پاسخ به این پرسش در میان پژوهشگران و تاریخ‌نگاران موضوعی بحث‌برانگیز بوده است. برخی از پژوهشگران، از جمله فارق سومر، که محقق ترکیه‌ای است، این مکان را محل دفن سلطان طغرل بیک، یکی از پادشاهان سلجوقی می‌دانند. همچنین در کتاب مجمل‌التواریخ در صفحه ۴۶۵ اشاره شده که "سلطان طغرل سلجوقی در شهر ری درگذشت و مرقد او در همان‌جا قرار دارد." علاوه بر این، عبدالجلیل رازی در قرن ششم هجری طی نوشتاری به نام النقض به وفات سلطان طغرل بیک سلجوقی در ری و ساخت آرامگاهی عظیم برای او در همین مکان اشاره کرده است. در عوض، تعدادی از تاریخ‌نگاران بر این باورند که برج طغرل محل دفن خلیل سلطان، یکی از فرزندان تیمور لنگ، و همسرش، شادالملک، در قرن پانزدهم میلادی است. حسن کریمیان در کتاب "کتاب جامع ری باستان" به نقل از برخی کارشناسان، این مکان را به فخرالدوله دیلمی نسبت داده است. همچنین سیدمحمد محیط طباطبایی، تاریخ‌نگار معاصر، سعی کرده این بنا را آرامگاه ابراهیم خواص معرفی کند و خود او نیز در سال ۱۳۷۱ پس از درگذشت در بخش مجاور این برج به خاک سپرده شد. برخی نیز بر این اعتقادند که سلطان طغرل بیک در داخل دیوارهای برج دفن شده است تا دشمنان نتوانند محل دفن او را کشف کنند.
شناخت تاریخچه هر مکان دیدنی به دلیل روشنگری و افزایش آگاهی درباره هویت و موقعیت‌مان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. حضور شما در این مکان، ادامه‌ای بر مسیر پرآوازه پیشینیان است. افراد برجسته‌ای که به واسطه وجود این بنای زیبا به اینجا آمده‌اند. برج طغرل، که برخی از پژوهشگران آن را با نام «برج خلیفه یزید» می‌شناسند، یکی از یادگاری‌های برجسته دوران سلجوقیان به شمار می‌رود. در زمان حکومت سلجوقیان، ایران به‌لحاظ وسعت جغرافیایی و وضعیت اقتصادی در اوج خود قرار داشت و به همین علت، بناهای متعددی احداث شد که برج طغرل نیز یکی از آنهاست. با کمال خوشبختی، این بنا از آسیب‌های ناشی از حوادثی چون جنگ‌ها، حملات مغولان و زلزله‌های شدید نسبتاً محفوظ مانده است. این برج به طغرل اول سلجوقی و طغرل بیک نسبت داده می‌شود و برخی کارشناسان بر این باورند که معمار آن شخصی به نام محمد امین معمار باشی بوده است. تاریخ ساخت این بنا به تقریباً نهصد سال پیش و به نیمه دوم قرن ششم هجری برمی‌گردد. در طول تاریخ، برج طغرل بارها مرمت و بازسازی شده است. بنای کنونی این برج، میراثی از گذشته است؛ اما متأسفانه گنبد زیبا آن تخریب شده و نشانی از آن باقی نمانده است. پس از زلزله بزرگ ری، برج دچار ترک‌های جزئی شد، اما دیواره‌های آن به دلیل استفاده از ساروج – ماده‌ای که از ترکیب آهک و سفیده تخم‌مرغ تهیه می‌شود و قدرت چسبندگی بالایی دارد – هنوز استواری خود را حفظ کرده است. برج طغرل طراحی مدور داشته و با وجود ۲۴ ترک، قطر داخلی آن ۱۱ متر و قطر خارجی‌اش ۱۵ متر است. این بنا در ابتدا با تزئینات داخلی زیبا ساخته شد، اما در دوران قاجار، این تزئینات و کتیبه‌ها به تدریج از بین رفتند. در سال ۱۳۰۱ هجری قمری، به دستور ناصرالدین شاه، مرمت و بازسازی آن آغاز شد. این بنای تاریخی در سال ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۱۴ به ثبت رسید و تحت نظارت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قرار دارد. قدیمی‌ترین عکسی که از برج طغرل به‌جا مانده، مربوط به قرن هجدهم میلادی است که نمای ناتمام آن را نشان می‌دهد. همچنین، تصویر نقاشی شده‌ای نیز از این بنا در کتاب «پاسکال کاست» که در زمان محمدشاه قاجار منتشر شده، وجود دارد که با عنوان «برج نیمه‌ویران خلیفه یزید» به توصیف آن پرداخته و نمای برج و فضاهای اطرافش را به تصویر کشیده است.
اگر تجربه‌ای در مورد بازدید از برج طغرل دارید، لطفاً آن را در قسمت نظرات به اشتراک بگذارید. این اطلاعات نه تنها برای ما جالب خواهد بود، بلکه به دیگر افرادی که قصد بازدید از این برج تاریخی را دارند، راهنمایی ارزشمندی ارائه خواهد کرد.
